" alt="banner-image">

Gezondheid

Bereidingswijze en gezondheid

De aardappel kan op verschillende manieren bereid worden. Op deze pagina vind je alle informatie over de effecten van de verschillende bereidingswijzen op de voedingswaarde.

Koken of stomen

Gekookte aardappels hebben een hoge nutriëntendichtheid terwijl ze relatief weinig energie leveren. Let er wel op dat de aardappel wateroplosbare vitamines bevat. Om die reden kun je aardappels het beste in weinig water koken en ze voor het koken beter niet schillen of in kleine stukken snijden. Zo gaan er zo min mogelijk voedingsstoffen verloren tijdens de bereiding. 

Bakken

Bij het bakken of frituren van aardappels wordt vet gebruikt. Dit vet wordt deels door de aardappels opgenomen en vervolgens geconsumeerd. Hiermee bevatten gebakken of gefrituurde aardappels vet, en leveren ze per portie meer calorieën dan gekookte of gepofte aardappels waarbij geen vet wordt toegevoegd. Er is wel een aanzienlijk verschil in calorieën tussen gebakken en gefrituurde aardappel. Het scheelt bijna de helft aan calorieën (zie tabel 1).  

Frituren

Gefrituurde aardappels (zoals frites) bevatten door deze bereidingswijze meer vet en calorieën dan gebakken aardappels. Ovenfrites bevatten minder vet dan frites uit de frituur. Echter in de oven verliezen de frites een deel van hun vocht waardoor de energie-inhoud (kcal)per 100 gram wel hoger wordt.

Ook het soort vet waarmee frites bereid worden is van belang. Waar vroeger hard frituurvet werd gebruikt, wordt nu vaak gekozen voor vloeibare vetten, ook bij het voorbakken van frites in de fabriek. Door te frituren in vloeibaar vet bevatten de frites minder verzadigd vet, en juist meer van de gezondere onverzadigde vetzuren. In de fabrieksprocessen zijn ten opzichte van vroeger ook verbeteringen doorgevoerd zoals het kiezen voor betere aardappelrassen en scherpere snijvlakken, waardoor minder vet wordt opgenomen tijdens het voorbakken. In de praktijk wordt aan frites van de snackbar standaard zout toegevoegd, je zou kunnen vragen of ze dit niet willen doen.

Poffen

Aardappels kun je poffen in de oven, magnetron of op de barbecue. Bij poffen garen de aardappels in hun eigen vocht (aardappels bevatten 77% water). Op die manier kunnen er ook geen voedingsstoffen in het kookvocht verloren gaan. De sausjes die vaak bij gepofte aardappels worden gegeten zijn soms echter vet en calorierijk.

Pureren

Voor aardappelpuree worden gekookte aardappels gestampt, en vaak wordt daarbij wat vet (boter, margarine) en/of melk aan het gerecht toegevoegd. Het effect dat dit op de voedingswaarde heeft hangt af van de hoeveelheid vet en melk die wordt toegevoegd, en het soort vet en melk (bijvoorbeeld margarine of boter, magere of volle melk). Waar aardappels van nature geen vet bevatten, bevat aardappelpuree dit dus vaak wel omdat het tijdens de bereiding wordt toegevoegd.

Met of zonder schil?

Eet aardappels het liefste met schil. De schil bevat namelijk relatief veel voedingsvoedingsvezels. Daarnaast zorgt het in de schil bereiden van aardappels ervoor dat er zo min mogelijk voedingsstoffen verloren gaan.

Rauwe aardappels

In tegenstelling tot wat door sommige mensen gedacht wordt, zijn rauwe aardappels niet giftig. Wel bevatten rauwe aardappels een veel hoger percentage resistent zetmeel dan bereide aardappels en dat kan in deze hoeveelheid bij consumptie zorgen voor darmklachten (winderigheid).

Aardappelproducten

Naast verse aardappels zijn er allerlei bewerkte aardappelproducten te koop, zoals aardappelkroketjes, poeder voor aardappelpuree, rösti, etc. Deze producten zijn veelal diepgevroren of gedroogd. Ze kunnen toevoegingen als zout, suiker (bijvoorbeeld in de vorm van dextrose) en/of vet (bijvoorbeeld plantaardige olie of boter) bevatten. Per portie bevatten ze bijna altijd meer calorieën dan gekookte, verse aardappels. Op het etiket van deze producten is altijd de precieze voedingsinformatie terug te vinden.

Koelverse aardappelen zijn in verschillende varianten te koop. Aan naturel aardappelen is verder niets toegevoegd en ze zijn in korte tijd verwerkt waardoor ze zoveel mogelijk hun vitamines, voedingsvezels en mineralen behouden en de kwaliteit optimaal blijft. Aardappels met een dressing, topping, of kruiden kunnen toevoegingen als zout, suiker (bijvoorbeeld in de vorm van dextrose) en/of vet (bijvoorbeeld plantaardige olie of boter) bevatten. Op het etiket van deze producten is altijd de precieze voedingsinformatie terug te vinden.


Bronnen gebruikt op deze pagina:
Het Voedingscentrum – Aardappelen
Food-Info